Kulak çınlaması Nedir?- Neden Olur?
Kulak Çınlaması (Tinnitus), Baş dönmesi gibi çınlama da bir hastalık değil bir belirtidir. Ortamda sesli bir uyaran olmadığı halde kulaktan ses duyulmasıdır. Hastalar bu sesi çınlama sesi, zil sesi, makine sesi, uğultu vs şeklinde tarif edebilirler. Kulak çınlaması nedenleri; Kesin olarak sebebi belli değildir ve olası birçok sebep kulakta çınlama oluşturabilir.
Genel olarak çınlamalar objektif ve sübjektif olarak iki gruba ayrılır:
Objektif tinnitusta; bazen kulaktan bir steteskop veya mikrofon vasıtasıyla da duyulabilen gerçek bir ses vardır. Bu sesin kaynağı kulağa komşu organ veya dokulardır. Sözgelimi damarsal hastalıkların varlığında oluşan sesler kalp atışlarıyla ritmiktir. Çınlamaya sebep olabilen damarsal hastalıklar; damar tümörleri, şah damarını tıkayıcı hastalıklar, anevrizma ve hipertansiyon olabilir. Bir takım sinir-kas hastalıkları yine objektif tinnitus gerekçesidir ki bunlar; orta kulak ya da östaki kanalı çevresindeki kasların istemsiz ritmik kasılmaları (myoklonus), östaki borusunun anormal açıklığı, çene ekleminin bozukluğu gibi hastalıklardır.
Subjektif tinnitus; çınlama sebepleri arasında en büyük grubu oluşturur. Ortamdan veya vücuttan kaynaklanan herhangi bir ses olmadığı halde kulaktan ses işitme durumudur.
Kaynak; iç kulak işitme siniri veya merkezi işitme yollarıyla ilgili olabilir. En sık görülen sebepler;
- Kulakla ilgili sebepler; Yaşlanmaya bağlı işitme kaybı (presbiakuzi), gürültüye bağlı işitme kaybı, Meniere hastalığı, Kemikçik kireçlenmesi (otoskleroz), orta kulak iltihapları, dış kulak yolu hastalıkları vb.
- Metabolik hastalıklar; Tiroid hormonlarının az veya çok çalışması, Diabet, kanda kolesterol yüksekliği
- Nörolojik hastalıklar; Multiple Skleroz, kafa travması
- İlaçlar; Aspirin, aminoglikozid antibiyotikler
- Tümörler; Akustik nörinom, temporal lob tümörleri, fasyial sinir nöroması
- Psikolojik faktörler; depresyon, anksiyete
Kulak çınlamasında teşhis için neler gereklidir?
Başlangıçta hastadan ayrıntılı bir hikaye alınması ve sonrasında tam bir kulak burun boğaz muayenesi yapılması gereklidir. Bunlara ilave olarak hastanın rutin işitme testleri, ileri işitme testleri, kan biyokimyasal tetkikleri ve gerekirse tomografi veya MR görüntülemelerinin yapılması tinnitus gerekçesini ortaya koyabilmek için gereklidir.
Kulak Çınlaması tedavisi nasıl yapılır?
kulak çınlaması nasıl geçer; Özellikle kulak kaynaklı olabileceği düşünülen çınlamalarda iç kulağa giden kan akımını arttırıcı ve veya iç kulak işitme hücrelerinin aktivitesini düzenleyen ilaçlar kullanılır. Adrenerjik, antiadrenerjik, parasempatomimetik, parasempatolitik, düz kas gevşetici ilaçlar, vitaminler, IV lidokain bu amaçla kullanılmışlardır.
İşitme cihazı veya tinnitus maskeleyici cihazlar diğer alternatif yöntemlerdendir. Çınlama eğer hastanın günlük yaşamını etkileyecek kadar şiddetliyse veya kullanılan ilaçlar etkili olmamışsa tinnitus maskeleyici denilen ve işitme cihazına benzerlik gösteren cihazlar faydalı olabilir. Bu cihazlarla, iç kulağa çınlama ile aynı frekansta ses verilerek çınlamaya neden olan bölgelerin hassasiyetinin azaltılması amaçlanmaktadır. Özellikle işitme kaybı ile beraber çınlamanın var olduğu durumlarda hastalar çınlama baskılama özelliği de olan işitme cihazlarından oldukça fayda görebilmektedir.
Transkranial manyetik stimülasyon yöntemi de son yıllarda kullanılmaya başlanan bir çınlama tedavisidir. Bu yöntemde; oluşturulan manyetik alan, kulak bölgesine ve beyin hücrelerine bir akım iletir. Bu akım nöronları uyararak bozulan nöronların elektrik aktivitelerini normale döndürür. Başarı oranı kişiden kişiye değişir ve seanslar halinde uygulanır. Kulak çınlamasının şiddeti, nedeni ve süresine göre farklı uygulama şekilleri vardır.
Psikolojik sebepler olduğunda psikoterapi, antidepresan ilaç kullanımı etkili olabilir.
Kemikçik kireçlenmesi varlığında veya akustik norinom gibi tümörlerin olduğu durumda cerrahi ile problemin giderilmesi bir çözüm olabilir.
Çınlama nedeniyle uykuya dalmakta zorlanan hastalar için, yatış sırasında müzik dinlemek pratik bir yöntem olabilir.
