Kulak zarındaki delinmelerin veya beraberinde orta kulaktaki hastalığın tedavisi amacıyla yapılan ameliyatlardır. Hastalığın durumuna göre sadece kulak zarı tamiri (Miringoplasti), kulak zarı tamiriyle beraber orta kulaktaki kemikçiklerin onarılması (Timpanoplasti) veya kulak kemiği içindeki ilerlemiş iltihabın temizlenmesi (Timpanomastoidektomi) şeklinde ameliyatların boyut ve süreleri değişebilir.
Kulak zarı ameliyatı niçin yapılmalıdır?
Delik kulak zarı varlığında en önemli sorun tekrarlayan veya inatçı kulak akıntılarının olması ve işitme kaybının varlığıdır. Dolayısıyla kulak zarı onarımı ameliyatı da hastayı iltihabi akıntı şeklindeki enfeksiyonlardan koruma, işitme kaybının ilerlemesini engelleme ve iltihaba bağlı oluşabilecek diğer komplikasyonların ortaya çıkmasını önlemek için yapılır. Belirgin işitme kaybı olan hastalarda aynı ameliyat sırasında kemikçik problemlerini düzelterek işitmeyi artırma şansı da mevcuttur.
Her kulak zarı delik olan için ameliyat gerekli midir?
Kulak zarında delik olduğu halde önemli düzeyde işitme kaybı olmayan ve kulakta sık iltihabi akıntı gözlenmeyen hastalarda ameliyat şart değildir. Bu hastalarda yapılacak ameliyatın faydası; kulağın banyo ve yüzme sırasında sudan koruma gerekliliğini ortadan kaldırarak hastanın yaşam kalitesini artırmak ve zaman içinde oluşabilecek işitme kaybını önlemek olacaktır. Hastanın tercihine bağlı olarak ameliyat planı yapılabilir. Ancak kolestatoma dediğimiz ileri iltihabi oluşumların orta kulakta bulunması durumunda, daha ileri komplikasyonların gelişimini önlemek için (yüz felci, menenjit vs gibi) mutlaka ameliyat gereklidir.
Kulak zarı onarımı için en uygun yaş ne zamandır?
Kulak zarı onarımı için ideal zaman 13-14 yaşları sonrasıdır. Ancak kolestatoma gelişimi varsa, yaşa bakılmaksızın operasyon yapılmalıdır.
Nasıl bir ameliyat tekniği kullanılmalı?
Ameliyatın tekniğine karar verilirken deliğin zar üzerindeki yeri, kulak kanalının genişliği, kulak kemiği içinde hastalık bulunup bulunmadığı, kolestatomanın varlığı gibi faktörler göz önüne alınarak ve cerrahın da tercihlerine göre karar verilir. Bu şartlar dahilinde kulak kepçesi arkasından yapılan bir kesi veya kulak önünde daha küçük bir kesi şeklinde ya da çok basit zar onarımı gerektiren durumlarda sadece kulağın içinden çalışılarak ameliyat gerçekleştirilebilir.
Kulak zarının onarılmasında en sık kullanılan dokular şakak adalesi kılıfı veya kulak girişindeki tragus dediğimiz yapıdan alınan kıkırdak dokudur. Bu dokular cerrahi sahaya oldukça yakın olduğu için ameliyat sırasında kolayca temin edilebilmektedir.
Ameliyat sonrası tıbbi bakım nasıldır?
Ameliyatın şekline göre 1-4 saat sürebilen bir cerrahi işlem yapılır ve bir gün hastanede yatış sonrası pansuman takibi yapılmak üzere hastanın taburcu edilmesi mümkün olur. Ameliyat sonrası iyileşme tamamlanana kadar kulağın sudan korunması, antibiyotikli-kortizonlu damla kullanımı gibi önlemler alınır. Tam iyileşme süresi 4 haftadan başlayıp birkaç aya kadar uzayabilir. Bu hastalarda ameliyatın başarı oranı hastalığın boyutuna ve ameliyat öncesi işitme seviyesine bağlı olmak kaydı ile genellikle %80’in üzerinde olmaktadır.
Kolestatoma nedeniyle yapılan ameliyatlarda uzun vadeli takip önemlidir ve bu hastalarda nüks ihtimalinin yüksek olması, ameliyat sonrasında düzenli aralıklarla kontrolü gerektirir.
